“Het Instituut voor Samenwerking ontstond als reactie op het veranderende landschap, met als doel kennis te centraliseren en leren te faciliteren onder professionals.” Nieuwe aflevering Instituut voor Samenwerking – De Podcast met Mami Veza, directeur bij het Instituut voor Samenwerk, in gesprek met collega-directeur Harry Sterk.
In een recente podcastaflevering ging Mami Veza, directeur bij PPS Netwerk Nederland en het Instituut voor Samenwerk, in gesprek met haar collega-directeur Harry Sterk. Als ervaren professionals op het gebied van samenwerking bespraken ze de geschiedenis van PPS Netwerk Nederland, het ontstaan van het Instituut voor Samenwerking en hun lopende activiteiten. Dit artikel geeft een inkijkje in hun dialoog en de betekenis van hun samenwerkingsinitiatieven.
Evolutie van PPS Netwerk Nederland
De reis van PPS Netwerk Nederland begon ongeveer twee decennia geleden met de oprichting van het Netwerk voor Publiek-Private Samenwerking: PPS Netwerk Nederland. PPS, werd aanvankelijk gezien als een veelbelovende oplossing voor het verminderen van faalkosten. Later werd deze contractvorm geconfronteerd met uitdagingen als gevolg van de complexiteit en omvang van projecten. Ondanks dit evolueerde het netwerk naar inmiddels ruim 20.000 professionals, waarbij entiteiten als het ESCoNetwerk (Energy Service Companies) en het BouwRegieNetwerk werden geïntegreerd, in lijn met de veranderende dynamiek van de branche.
Instituut voor Samenwerking
Het Instituut voor Samenwerking ontstond als reactie op het veranderende landschap, met als doel kennis te centraliseren en leren te faciliteren onder professionals. Met een gemeenschap van meer dan 20.000 projectprofessionals richt het Instituut zich op het vertalen van theoretische samenwerkingsconcepten naar praktische toepassingen. Hieronder volgt een samenvatting van het gesprek tussen Mami Veza en Harry Sterk:
Mami Veza: “Harry, in mijn onderzoek merk ik dat samenwerken in de praktijk al snel alleen over een contractvorm gaat. Dat is jammer, want de focus daarin zou moeten liggen op het doel dat je met elkaar wilt bereiken en de werkwijze die het behalen van dat doel faciliteert. Dat betekent dus dat je met z’n allen, zowel opdrachtgever als opdrachtnemer, duidelijk moet hebben wat dat van rol jouw rol vraagt. Dat zou kunnen betekenen dat de manier van organiseren (intern en extern) anders moet dan je wellicht gewend bent. Het is voor veel organisaties een uitdaging om dat meteen vanaf het begin goed inzichtelijk te hebben en goed te richten. Hoe zie jij dat?”
Harry Sterk: “En je hebt nog iets anders wat je nu niet vertelt: we weten dat het natuurlijk ook er nog bij komt kijken dat wij op dit moment een prachtige samenwerking kunnen inrichten. Maar, morgen is de wereld weer anders. Dus je hebt ook nog eens een keer te maken met heel veel dynamiek. Met mensen die komen, die gaan, nieuwe wetten en regelgeving. Het is dus zeker niet makkelijk.”
Mami Veza: “Nee, absoluut niet. Wat we zeker weten, is dat we onzekerheid hebben. Wat morgen brengt, kunnen we vandaag echt niet nauwkeurig voorspellen, ongeacht hoe gedetailleerd de contracten zijn of hoe geavanceerd onze voorspellingsmechanismen ook zijn. Veel gebeurtenissen manifesteren zich onverwachts, dat hebben we genoeg gezien met de situatie in Oekraïne, de pandemie, energiecrisis, de fluctuerende arbeidsmarkt, etc. Het doel is om een organisatie zo in te richten dat deze flexibel kan reageren en zich kan aanpassen aan wat de toekomst ook mag brengen.”
“Ik ben van mening dat een zeer gedetailleerd contract tegenwoordig een van de faalfactoren is..”
Harry Sterk: “Ik ben van mening dat een zeer gedetailleerd contract tegenwoordig een van de faalfactoren is. We proberen alles van tevoren vast te leggen en te beschrijven, waardoor we een schijnzekerheid creëren. Later, soms een jaar of zelfs langer, kijken we terug en realiseren we ons dat we veel zaken hebben bedacht die eigenlijk utopisch zijn. De realiteit waarmee we te maken hebben, is inmiddels volledig anders. Samenwerken gaat niet vanzelf, en het is moeilijk. Dat is ook een van de redenen waarom we het Instituut voor Samenwerking hebben opgericht. Niet iedereen doet een PhD in samenwerkingsdynamieken zoals jij Mami, en dat hoeft ook niet per se. Maar we willen vooral van elkaar leren en ontdekken wat wel werkt. Laten we de dingen die we begrijpen en effectief zijn in de praktijk toepassen. Dat is eigenlijk de essentie van wat we met het Instituut voor Samenwerking beogen.”
Mami Veza: “We hebben ongeveer 20.000 professionals, projectprofessionals, die zich hiermee bezighouden. Ze lopen met ons mee, denken mee, geven input en delen hun ervaringen. Het is aan ons om al die kennis te centraliseren en deze vanuit onze invalshoek met hen te delen. Maar Harry, we hadden het eerder over PPS Netwerk Nederland. Misschien kun je nog even de relatie tussen PPS Netwerk Nederland en het Instituut voor Samenwerking uitleggen?”
Harry Sterk: “Ja, ik denk dat het goed is om even wat betreft de achtergrond te schetsen. Hoe kennen veel mensen ons? Die 20.000 professionals waar jij het over hebt, laten we maar zeggen. Zoals ik al kort noemde bij mijn introductie, zijn we ongeveer 20 jaar geleden begonnen met PPS Netwerk Nederland, waarbij PPS staat voor publiek-private samenwerking. Dat was de tijd waarin DBFMO als een soort geweldige toverformule werd gezien, een belofte. Ik vind het nog steeds een uitstekend concept. DBFMO zou de faalkosten en het risico kunnen verminderen. In de praktijk bleek dit echter lastig, met name omdat de projecten die met deze aanpak werden uitgevoerd erg groot werden en risico’s met zich meebrachten, vooral voor de opdrachtnemer.
“...met name omdat de projecten die met deze aanpak werden uitgevoerd erg groot werden en risico’s met zich meebrachten, vooral voor de opdrachtnemer.”
Later kwam het ESCoNetwerk erbij en ook het BouwRegieNetwerk. ESCO staat voor Energy Service Companies, wat in feite ook een soort PPS-achtige constructie is. Je kijkt naar levensduurkosten, andere financieringsmethoden, en je bundelt realisatie, beheer en onderhoud in één hand. Degene die iets bouwt, wordt ook verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud, vaak op basis van een prestatiecontract. Dus PPS en ESCO zijn in die zin verwant aan elkaar. Zoals eerder gezegd, PPS’en werden minder populair vanwege de risico’s. Enkele mensen hebben ook misstappen gemaakt. ESCO’s, de energy service companies, waren op een gegeven moment erg populair en later minder.”
Mami Veza: “Hoe kwam dat, die steeds kleiner wordende populariteit?”
Luister naar de volledige Aflevering >>
Wilt u het antwoord op de bovenstaande vraag (en meer?) luister naar de het volledige gesprek.
Gratis Expert Opinion
Instituut voor Samenwerking speelt een actieve rol in het ondersteunen en faciliteren van projectpartners uit verschillende sectoren rondom de bovengenoemde vraagstukken. Met Expert Opinions bieden we projectexperts een vraagbaak waar ze 1-op-1 in gesprek kunnen gaan met andere projectexperts uit onze community. Dit stelt hen in staat snel antwoorden en inzichten te krijgen op allerhande vragen over samenwerking. Onze community bestaat uit een diverse groep professionals met uitgebreide ervaring en expertise op terreinen als: marktconsultatie en participatie, teamsamenstelling, de goede projectstart, contracteren (op partnerschap), conflicthantering, projectmonitoring incl. bijsturing/evaluatie.
Door gebruik te maken van Expert Opinion kunnen projectexperts hun voordeel halen uit deze rijke bron van kennis en inzichten, waardoor ze hun projecten effectiever kunnen ontwerpen, realiseren en exploiteren.
Wil je gebruikmaken van onze vraagbaak Expert Opinion en direct in contact komen met experts uit onze community? Neem voor meer informatie contact op via secretariaat@samenwerk.ing of klik op deze link voor informatieaanvraag >>