Onze publicatie met 5 essentiële tips over hoe we in ‘coronatijden’ de bouw aan de praat houden, levert veel reacties op. Eén daarvan delen we hier. Deze tip is van Petra Heemskerk, advocaat/partner bij CMS Tax en Law. Wij vroegen haar hoe corona zich verhoudt met wet- en regelgeving. Breekt nood hier wetten?

Petra Heemskerk
Segment : Juridisch
Organisatie : CMS
Toepassing : Corona in perspectief met wet- en regelgeving
Webinar : Neem hier kosteloos deel aan het corona juridisch spreekuur en deel tips en ervaringen
“Corona nood breekt geen wetten en geen juridische redenen voor vertragingen”
“Om met het antwoord op die vraag meteen maar te beginnen: neen, gelukkig niet. Dat zou immers een grote extra onduidelijkheid en onzekerheid opleveren die we juist nu de wereld piepend en krakend tot stilstand is gekomen, er niet extra bij moeten hebben. Dat neemt niet weg dat het geen ‘business as usual’ is, dus ligt het voor de hand dat we wel degelijk anders kunnen of -beter gezegd- moeten werken.
Ik kom straks op de juridische aspecten terug maar ik wil eerst van het hart hebben dat deze crisis niet betekent dat we nu allemaal de pennen en telefoons neerleggen en computers dichtklappen. Opdrachtgevers blijken nu vaak wat meer tijd dan gebruikelijk te hebben dus ik zou zeggen: benut die tijd om inkooptrajecten versneld op te pakken zodat opdrachtnemers de mogelijkheid hebben daar werk uit te krijgen zodat we straks fluks met elkaar kunnen doorstarten als de corona maatregelen worden teruggeschroefd. Ik voorzie anders na de zomer een soort tweede crisis omdat we eerst alle projecten weer uit de mottenballen moeten halen.
We ervaren al dat overleg verbazingwekkend efficiënt per telefoon en camera gaat dus dat compenseert meteen voor allerhande corona beperkingen. We zien dit bij opdrachtgevers, opdrachtnemers maar ook binnen onze beroepsgroep van juristen. Zo gaan comparities nu ook per telefoon en allemaal naar ieders tevredenheid. Dat kunnen we mooi meenemen voor later.
In deze bijzondere tijden laat het leven zich niet vangen in de draaiboeken die we gisteren hanteerden. Het is belangrijk dat een opdrachtgever open is over wat dat betekent. Zo stuurde de Provincie Noord Brabant een brief naar haar partners waarin uiteen werd gezet hoe zij met de crisis omgaat. Niet in de vorm van een dictaat maar meer in de zin van een uitnodiging: ‘dit zijn onze beelden’ en ‘laten we daar met elkaar over praten’. Bij ProRail hebben ze ongeveer hetzelfde gedaan. Dat is een uitstekende aanpak. Je creëert daarmee namelijk eensgezindheid, focus op resultaat, openheid en kaders.
Die communicatie is juridisch gezien ook erg relevant. Immers, we weten dat corona een impact op projecten heeft. Procedures en projecten kunnen niet meer worden uitgerold zoals was afgesproken en zolang je daar open over bent en actief afstemming over zoekt, zijn er eigenlijk geen juridische grondslagen voor anderen om daarover te protesteren. Voldoe dus aan je communicatieplicht en zoek elkaar op: vergadering op afstand gaat immers prima. Een extreem geval: bij de inkoop van mondkapjes zullen aanbestedingsregels anders gehanteerd worden. De wet staat dit gezien de noodsituatie toe. Met andere woorden: nood breekt geen wet! Er zijn dus geen juridische redenen te vinden waarom projecten vertraagd moeten worden of shortcuts niet kunnen worden genomen.
Voor procedures zijn allerhande alternatieve en rechtmatige routes te bedenken zolang -het zij nogmaals gezegd- je daar open over communiceert en in alle redelijkheid afstemming in zoekt.
Bij uitvoering op de werken kan natuurlijk wel snel sprake zijn van force majeur. Denk aan de 1,5 meter afstand, minder beschikbaar personeel of onvoldoende busjes om werknemers heen en weer te rijden, spullen die niet worden geleverd, etc. In contracten hadden we geen corona clausules dus vanuit een juridisch perspectief geldt ook hier: ga aan tafel en overleg met je partners. Dat is namelijk wél een vereiste. Eenzijdig, zonder afstemming een werk stilleggen zou ik dus niet doen want dat kan snel tot een gerechtvaardigde claim van de opdrachtnemer leiden. Stel dat bepaalde dienstverlening door een contractpartij niet kan worden verleend vanwege corona, dan kun je natuurlijk ook niet zwaaien met een contract en stellen: “dat hebben we wel zo afgesproken dus u krijgt een boete”. Nog even afgezien van de maatschappelijke verantwoordelijkheid: vrij kansloos. Omgekeerd kan een opdrachtnemer bij u komen als opdrachtgever en een moreel beroep op schadevergoeding doen. De regels op staatssteun zijn versoepeld dus ook daar gaat u niet snel problemen mee krijgen.
Al met al geldt dus: nood breekt geen wet. U kunt niet wijzend naar corona eenzijdig allerhande besluiten nemen. De wet voorziet in de corona crisis via het principe van de algemene rechtmatigheid door dan te stellen dat partijen bij dergelijke onvoorziene omstandigheden binnen redelijke grenzen er alles aan gedaan moeten hebben met elkaar tot oplossingen te komen. Daarnaast geldt dus dat projectvoorbereidingen, aanbestedingen, dialoogsessies en noem maar op prima doorgang kunnen blijven vinden dus doe dat in het belang van alle partijen”
Volg gratis het webinar: ‘Houd bouwprojecten in beweging tijdens corona’
Tips van praktijkdeskundigen: Een uitgelezen gelegenheid om uit de eerste hand te ervaren hoe collega’s van u omgaan met corona en met elkaar meteen vragen te stellen en ervaringen uit te wisselen.
Onder het motto ‘Houd bouwprojecten in beweging tijdens corona’ hebben we een actielijst met 5 punten geformuleerd die u meteen binnen uw organisatie kunt toepassen. Rond deze punten hebben we experts van o.a. ‘Provincie Noord-Holland, APPM, ProRail, CMS en Waterschap HNK geïnterviewd aan de hand waarvan we een serie artikelen publiceren. De reacties hierop zijn zo positief dat we met hen hebben besloten hier een (gratis) webinar aan te wijden: donderdag 14 mei 11:00 tot 12:00 uur. Een uitgelezen gelegenheid om met deze experts en andere deelnemers ervaringen uit te wisselen. Programma en registratie >>
Vragen en meer informatie
- Inhoudelijke vragen kunt u direct richten aan Petra Heemskerk, heemskerk@cms-dsb.com/telnr. 020 301 62 98
- Uw overige vragen kunt u richten aan secretariaat@ppsnetwerk.nl
Gerelateerde links
- Download dit artikel via deze link
- Lees hier de tips van Edwin van der Werff (segment zorginstellingen)
- Lees hier tips van Provincie Noord-Holland – Arend van Dijk, Lindy Molenkamp en Bon Uijting (segment Infrastructuur)
- Lees hier het interview met ProRail – Paul Carstens (segment Infrastructuur)
- Lees en download hier de 5 tips om de bouw in beweging te houden tijdens corona